12.10 obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Reumatyzmu. To niestandardowe święto ma na celu zwrócenie uwagi na pacjentów cierpiących z powodu chorób reumatycznych, w szczególności na poprawę jakości i ich komfortu życiowego oraz na możliwości terapeutyczne, jakie w leczeniu tych chorób stwarza współczesna medycyna.

Układ odpornościowy atakuje własne tkanki, co skutkuje powstaniem przewlekłego stanu zapalnego. Taką informację otrzymuje pacjent w przebiegu chorób autoimmunologicznych.  Choroby reumatyczne (zwane potocznie reumatyzmem), to grupa ponad 200.różnych schorzeń, do których zaliczamy m.in.: reumatoidalne zapalenie stawów, toczeń rumieniowaty układowy, młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów, reaktywne czy łuszczycowe zapalenie stawów. Choroby te znacząco wpływają na jakość życia, bowiem dotyczą w dużej mierze narządu ruchu. Uszkodzenia dotyczą stawów, stąd często w przebiegu choroby dochodzi do postępującej niepełnosprawność pacjenta.

Choroby reumatologiczne dotykają istotną grupę pacjentów na świecie i obejmują nie tylko ludzi starszych, ale i młodych, w tym także dzieci. W Polsce szacuje się, że chorych przybywa, a ich liczba sięga obecnie od 300 do 500 tys. przypadków.

Pogoda a reumatyzm – czy istnieje związek między nimi?

Biometerolodzy szacują, że aż do 70% Polaków jest wrażliwych na panujące warunki atmosferyczne. Dynamika pogody: zmiany temperatury, wilgotności i ciśnienia atmosferycznego, mają wpływ na bóle stawowe w przebiegu chorób reumatoidalnych, powodując u pacjentów większe trudności przy wykonywaniu codziennych czynności.

• Choroby reumatyczne należą do tych schorzeń, w których najwcześniej i najwyraźniej wykazano związek z pogodą.

Na ten moment wyniki przeprowadzonych badań naukowych opisujących związek chorób reumatycznych z pogodą nie są jednoznaczne i wykazują odchylenia. Otrzymane rezultaty przeprowadzonych analiz różnią się od siebie w zależności od m.in. kraju, w którym realizowane było badanie.  Mieszkańcy poszczególnych stref klimatycznych w odrębny sposób odbierają bodźce atmosferyczne i zmiany pogodowe. W większości przypadków biometerolodzy przyznają, że parametry atmosferyczne mają wpływ na zachowanie człowieka, samopoczucie i objawy choroby.

• Dolegliwości bólowe w przebiegu chorób reumatoidalnych nasilają się w niskiej temperaturze.

Australijscy pacjenci zgłaszali mniejsze dolegliwości bólowe, gdy temperatura zewnętrzna ich otoczenia wynosiła powyżej 20°C, a wilgotność względna powietrza była poniżej 40%. Ból i sztywność stawów nasilały się podczas spadku temperatury i wzrostu wilgotności. Natomiast w opozycji, naukowcy w Argentynie dowiedli, że  chorzy na reumatyzm, odczuwali większe bóle stawów, gdy temperatura obniżała się. Wilgotność powietrza była więc parametrem, który najbardziej wpływał na dolegliwości chorych.

Według opinii reumatologów jedyną szansą na spowolnienie progresji choroby jest wzrost świadomości społeczeństwa, a co za tym idzie szybsze udanie się do lekarza i możliwie szybka diagnostyka np. utrzymującego się tygodniami obrzęku i bolesności stawów, wskazujących na zapalenie. Pacjenci mogą otrzymać odpowiednie leki, które zatrzymają progres choroby oraz złagodzą występujące dolegliwości bólowe. Niezbędnym elementem leczenia jest również prawidłowa rehabilitacja, która może przyczynić się do spowolnienia rozwoju tych chorób.

Autor:
mgr farm. Anna Stachowiak

Źródła:

1. Janus D., et al.: The influence of weather on articular complaints of patients with osteoarthritis. Reumatologia. 2005. Vol. 43, No. 4, 201–205.
2. Strusberg I. et al.: Influence of weather conditions on rheumatic pain. Journal of Rheumatology. 2002. Vol. 29, 335-338.
3. European League Against Rheumatism. https://www.eular.org/index.cfm. (stan z dn. 12.10.2020 r.).
4. Nauka w Polsce. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego. https://naukawpolsce.pap.pl/ (stan z dn. 12.10.2020 r.).