Grupa Farmaceutyczna Unii Europejskiej (PGEU) to organizacja zrzeszająca ponad 400 000 farmaceutów z 31 krajów europejskich. Jej głównym celem jest promowanie aktywnej roli aptekarzy w systemach ochrony zdrowia. PGEU dąży również do zwiększenia rangi zawodu farmaceuty w procesie leczenia pacjentów. 1 lutego 2019 Grupa Farmaceutyczna UE opublikowała dokument „APTEKA 2030. Wizja wspólnoty farmaceutycznej w Europie”, który opisuje przyszłość zawodu farmaceuty.
Przede wszystkim: interes publiczny
Wizją PGEU jest uznanie farmaceutów za kluczowych pracowników służby zdrowia zapewniających trwały wkład w zdrowie jednostek i społeczności przy jednoczesnym wzmocnieniu opieki zdrowotnej w Europie. Europejscy aptekarze często pracują w sercu społeczności, zapewniając wysokiej jakości profesjonalne doradztwo w zakresie bezpiecznego, skutecznego i racjonalnego stosowania leków. Często są pierwszymi i ostatnimi osobami kontaktu między pacjentem a systemem opieki zdrowotnej, tym samym stanowią bezcenny wkład dla zdrowia ponad 500 milionów ludzi w całej Europie.
W opublikowanym dokumencie, aptekarze postrzegani są jako specjaliści w dziedzinie ochrony zdrowia – priorytetem są dla nich interesy publiczne, a cel ekonomiczny nie jest dla nich najważniejszy. Apteki i zatrudnieni w nich farmaceuci są uważani za dostępne i godne zaufania źródło informacji na temat leków oraz prowadzonej farmakoterapii. Dlatego ważne jest zapewnienie optymalnych warunków funkcjonowania aptek.
Aptekarz pierwszego kontaktu
Większość ludzi ma w pobliżu miejsca zamieszkania dostęp przynajmniej do jednej apteki — często dwóch lub więcej. To sprawia, że lokalna apteka ma duży wpływ na wspieranie, edukowanie pacjentów i poprawę zdrowia publicznego.
Dla wielu pacjentów aptekarze są źródłem informacji dotyczących drobnych dolegliwości, takich jak kaszel i przeziębienia, ból, choroby skóry i problemy trawienne. I bywa, że to właśnie oni, a nie lekarz udzielają porad i proponują leki dostępne bez recepty.
Lokalni farmaceuci odgrywają zasadniczą rolę w edukacji zdrowotnej oraz w zapewnieniu skutecznej i bezpiecznej samoopieki. Pacjenci z chorobami przewlekłymi, którzy muszą zażywać leki, odwiedzają aptekarzy w swojej pobliskiej aptece częściej niż każdego innego pracownika służby zdrowia. Tym samym farmaceuci odgrywają ważną rolę w promocji zdrowia, zapobieganiu chorobom i edukacji pacjentów.
Kampanie na rzecz zdrowia publicznego
We wszystkich krajach europejskich lokalne apteki biorą udział w kampaniach zdrowotnych opracowanych przez samych farmaceutów lub we współpracy z władzami publicznymi. W aptekach można już wykonać badania profilaktyczne, a farmaceuta potrafi doradzić w kwestii zdrowego stylu życia i zdrowego odżywiania.
Przykładem mogą być włoskie apteki, gdzie podczas Światowego Tygodnia Cukrzycy prowadzone są badania przesiewowe skierowane właśnie na cukrzycę. Wtedy pacjenci mogą zbadać swoje stężenie cukru we krwi, czy też przeprowadzić test oceny ryzyka pojawienia się choroby w przyszłości – wszystko ma miejsce w aptece pod okiem wyszkolonego w tym kierunku farmaceuty.
Wiele aptek na terenie UE jest przygotowanych do przeprowadzania kontroli zdrowia i przyczyniają się do wczesnego wykrywania chorób. Są źródłem informacji na temat zagadnień zdrowotnych dla dużej części populacji. Jest to szczególnie cenne w docieraniu do ludzi, którzy mają ograniczony dostęp do innych usług zdrowotnych.
Farmaceuci spełniają także istotną rolę w krajowych programach szczepień. W niektórych państwach członkowskich specjalnie przeszkoleni farmaceuci podają szczepionki, zwiększając tym samym zasięg szczepień.
Jakie są zalecenia na przyszłość?
PGEU chce w przyszłości osiągnąć zintegrowaną opiekę zdrowotną, która powinna łączyć siły i kompetencje każdego członka zespołu służby zdrowia.
Farmaceuci mają minimalizować ryzyko związane ze stosowaniem leków – po prostu mają wykorzystywać swoją wiedzę w kontakcie z pacjentami, by udzielać im odpowiednich informacji dotyczących leczenia farmakologicznego.
Ponadto będą mieć oni większy dostęp do informacji dotyczących zdrowia pacjentów oraz listy przyjmowanych przez nich leków. Dzięki temu farmaceuci mogą przekazać pacjentom wiedzę na temat zapobiegania, zgłaszania i łagodzenia niepożądanych reakcji na leki, a tym samym zwiększyć przestrzeganie zaleceń dotyczących leczenia. Takie działania poprawią zarówno kliniczną, jak i kosztową efektywność oraz zmniejszają marnowanie leków. Farmaceuci mają być również konsultantami przy wdrażaniu nowych rozwiązań cyfrowych w opiece zdrowotnej. Planuje się także stworzyć ramy prawne w celu wspierania farmaceutów w odgrywaniu ważniejszej roli w publicznej służbie zdrowia i interwencjach zapobiegawczych.
Źródła: